Μάϊος 2025 – Ανοικτή Επιστολή προς τους Έλληνες Ευρωβουλευτές

με επικαιροποίηση των δεδομένων για τις επικείμενες αλλαγές στη διατροφική μας αλυσίδα

ΘΕΜΑ:  Η νέα γενιά Γενετικά Τροποποιημένων Οργανισμών εισέρχονται  άμεσα στην τροφική μας αλυσίδα  χωρίς διαφάνεια και χωρίς ελέγχους;;;

ΣΥΝΤΟΜΗ ΕΠΕΞΗΓΗΣΗ: Αναφερόμαστε σε φυτά που έχουν προκύψει από γονιδιακή επεξεργασία με χρήση των Νέων Γονιδιωματικών Τεχνικών. (Φυτά ΝΓΤ) [i]

ΕΞΑΙΡΕΤΙΚΑ ΕΠΙΚΑΙΡΟ: Από τις 6 Μαϊου 2025 μπαίνουμε σε επίπεδο ΕΕ, στην τελική φάση της εγκριτικής διαδικασίας που στοχεύει στην εξαίρεση αυτών των φυτών ΝΓΤ, από την ισχύουσα νομοθεσία για τα γενετικά τροποποιημένα. (Δηλαδή αρχίζει η τριμερής διαπραγμάτευση μεταξύ της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, του Ευρωκοινοβουλίου και του Συμβουλίου υπουργών το οποίο με τη σειρά του, αντιπροσωπεύει τα κράτη- μέλη της ΕΕ).

Είναι τα φυτά NΓT γενετικά τροποποιημένοι οργανισμοί (ΓΤΟ);

Οι οργανισμοί που παράγονται με Νέες Γονιδιωματικές Τεχνικές είναι ΓΤΟ,  αποφάσισε  το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο, το 2018.

Τι ισχύει σήμερα για τους Γενετικά Τροποποιημένους οργανισμούς (ΓΤΟ)

Από το 2001 μέχρι σήμερα,  στην Ευρώπη και την Ελλάδα  ισχύει νομοθεσία  για τα φυτά και τα τρόφιμα, που είτε είναι, ή περιλαμβάνουν γεν. τροπ. οργανισμούς (Γ Τ Ο) η οποία κυρίως προβλέπει[ii] :

1. Αξιολόγηση κινδύνου πριν την έγκριση καλλιέργειας δηλαδή πριν την «Απελευθέρωση» του νέου ζωντανού οργανισμού από το εργαστήριο στο περιβάλλον
2. Σήμανση, μέχρι τον τελικό καταναλωτή για τις τροφές που προορίζονται για τον άνθρωπο
3. Δυνατότητα ανίχνευσης και ιχνηλασιμότητα
4. Δικαίωμα κάθε κράτους μέλους της ΕΕ να απαγορεύσει στο έδαφος του, την καλλιέργεια κάποιου συγκεκριμένου γεν. τροπ. φυτού που πχ. κρίνεται ότι βλάπτει το οικοσύστημα

Τι προτείνεται να αλλάξει

Η Ευρ. Επιτροπή προτείνει να εξαιρεθούν τα φυτά ΝΓΤ[iii] από την ισχύουσα νομοθεσία για τους γενετικά τροποποιημένους οργανισμούς και να ενταχθούν σε μια καινούρια που χαλαρώνει τους ελέγχους και την παρακολούθηση, ώστε να επιταχυνθεί η πρόσβαση τους στην αγορά, χωρίς ενημέρωση με σήμανση για τον τελικό καταναλωτή

Βέβαια η πρόσβαση των φυτών  ΝΓΤ στην αγορά σπόρων για καλλιέργεια, είναι ήδη απόλυτα εφικτή και σήμερα, με την προϋπόθεση ότι τηρούνται οι όροι 1-4 που περιγράψαμε πιο πάνω. Γιατί να καταργηθούν έτσι βιαστικά; Επιπλέον όλα τα φυτά  ΝΓΤ καλύπτονται από πατέντες κάτι που έχει νομικές συνέπειες για τον αγρότη και τη βιομηχανία τροφίμων και προωθεί τη συγκέντρωση δύναμης σε λίγες μόνο επιχειρήσεις (βλέπε Euronews.2024[iv])

Επιστημονική Διχογνωμία

Υπάρχει σημαντική  αμφισβήτηση της επιστημονικής βάσης (ισοδυναμία ΝΓΤ1 με τα φυσιολογικά φυτά εάν υπάρχουν μέχρι 20 μεταλλάξεις) επάνω στην οποία  βασίζεται η πρόταση της Κομισιόν. Δείτε μία από τις επιστολές του Δικτύου Ευρωπαίων Επιστημόνων, «ENSSER» https://ensser.org/publications/ensser-letter-to-belgian-governments-regarding-ngmt-deregulation/ . Παρόμοιες αρνητικές προς την πρόταση της Κομισιόν  τοποθετήσεις έχουν γίνει από τις κρατικές επιστημονικές επιτροπές της Γαλλίας, Αυστριας και Γερμανίας. Αντίθετα η Αρχή Ασφαλείας Τροφίμων  της Ευρώπης-EFSA –European Food Safety Authority-  δεν απορρίπτει την έννοια της ισοδυναμίας των ΝΓΤ1 με τα φυσιολογικά φυτά.

Σε περίπτωση επιστημονικής διχογνωμίας  στην ΕΕ προβλέπεται η εφαρμογή της Αρχής της Προφύλαξης. Η παρούσα πρόταση της Κομισιόν δεν την περιλαμβάνει δηλαδή στην πράξη την ακυρώνει. Η Αρχή της Προφύλαξης θα εφαρμοσθεί μόνο αν τα φυτά ΝΓΤ εισέλθουν στη διατροφική μας αλυσίδα μέσω της ισχύουσας νομοθεσίας.

Αντιδράσεις, και από την Ευρωπαϊκή Βιομηχανία Τροφίμων

Εκτός από τις  αντιρήσεις από επιστήμονες και επιστημονικές οργανώσεις, υπάρχουν σοβαρές αντιδράσεις  από περιβαλλοντικές οργανώσεις.  μικρομεσαίους αγρότες και βιολογικούς καλλιεργητές. Τέλος,  η προτεινόμενη  απορρύθμιση απορρίπτεται και  από δίκτυα της Ευρωπαίκής βιομηχανίας τροφίμων, διότι θα φέρει μεγάλα βάρη για αυτές τις επιχειρήσεις. (για τη βιομηχανία τροφίμων, βλέπε ENGA: https://www.enga.org/deregulation/ , βλέπε VLOG  https://gmwatch.org/en/106-news/latest-news/20524-eu-deregulation-plan-is-unacceptable-german-food-industry-group, κλπ https://www.abl-ev.de/aktuelles/details/wir-verlieren-unsere-wettbewerbsfaehigkeit )

Επίσης  δείτε τη νομική  γνωμάτευση  που ζήτησαν Γερμανικές επιχειρήσεις η οποία αναφέρει ότι σε περίπτωση έγκρισης της πρότασης της Κομισιόν, θα υπάρξουν σοβαρές νομικές επιπτώσεις για τη Βιομηχανία Τροφίμων. Microsoft Word – 1036829 – GGSC legal opinion on liability in event of deregulation of NGT

 ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΑΝΑΓΝΩΣΗΣ ΑΝ ΕΠΙΘΥΜΕΙΤΕ  ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ

Τι είναι οι Νέες Γονιδιωματικές Τεχνικές (ΝΓΤ);

Οι Νέες Γονιδιωματικές Τεχνικές (ΝΓΤ) είναι νέες  τεχνικές γενετικής τροποποίησης  Ορισμένες βασίζονται στη μεταφορά γονιδίων από συγγενικά είδη . Άλλες είναι οι λεγόμενες τεχνικές γονιδιακής επεξεργασίας, όπως η CRISPR/Cas. Πρόκειται για ενδιαφέρουσα επιστημονική καινοτομία δηλαδή ένα νέο εργαλείο που αν χρησιμοποιηθεί με τις σωστές προφυλάξεις θα μπορούσε πιθανόν να επιφέρει και θετικά αποτελέσματα. Αλλά υπάρχει παράλληλα κίνδυνος απρόβλεπτων  αρνητικών αποτελεσμάτων επί του γονιδιώματος όπως πχ. δημιουργία τοξικότητας στο νέο φυτό, μιας τοξικότητας που θα εισέλθει αθόρυβα και ανεξέλεγκτα στην τροφική μας αλυσίδα..

Τι έχει προτείνει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή;

Από τις  5 Ιουλίου 2023, η Επιτροπή έχει παρουσιάσει πρόταση που θεσπίζει δύο κατηγορίες ΓΤ φυτών που  παράγονται με χρήση της τεχνολογίας των  Νέων Γονιδιακών Τεχνικών ΝΓΤ. Την ΝΓΤ1 και την  ΝΓΤ2.

Τα περισσότερα  φυτά-94%- είναι στην  κατηγορία  NΓT1. Αυτά  έχουν μέχρι 20 γενετικές τροποποιήσεις. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή  κατατάσσει αυτά τα ΝΓΤ1 φυτά ως «ισοδύναμα» με τα συμβατικά  φυτά που προκύπτουν από φυσιολογική φυτική βελτίωση παρόλες τις αντιρρήσεις επιστημονικών επιτροπών  που αναδεικνύουν  τη μεγάλη επιστημονική διχογνωμία για το θέμα αυτό.

Με βάση  την έννοια της «ισοδυναμίας», η ΕΕ Θέλει να  εξαιρέσει τα ΝΓΤ1  από την ισχύουσα νομοθεσία,  να καταργήσει για αυτά τις υφιστάμενες απαιτήσεις  προφύλαξης και διαφάνειας. Ειδικά για τη διαφάνεια, η σήμανση δεν θα φθάνει μέχρι τον τελικό καταναλωτή όπως ισχύει τώρα. Επιπλέον τα κράτη-μέλη δεν θα μπορούν να απαγορεύσουν την καλλιέργεια ΝΓΤ στο έδαφος τους κάτι που θα επιβαρύνει πολύ τις μονάδες της  βιομηχανίας τροφίμων που επιθυμούν να μείνουν απαλλαγμένες από ΓΤΟ.

Τα κράτη μέλη, οι αγρότες και η βιομηχανία τροφίμων, θα αναγκαστούν με δική τους ευθύνη  να υιοθετήσουν μέτρα για την αποφυγή της απρόβλεπτης και ακούσιας  παρουσίας αυτών των ΓΤ φυτών σε  συμβατικές και  βιολογικέςς καλλιέργειες και στα τελικά προϊόντα.

Ειδικά για τις βιολογικές καλλιέργειες η πρόταση της ΕΕ προβλέπει μεν ότι όπως  και κάθε άλλος γενετικά τροποποιημένος οργανσιμός, όλα τα φυτά NΓT θα συνεχίσουν να  απαγορεύονται στη βιολογική παραγωγή αλλά η τήρηση αυτού του κανόνα στο πεδίο θα γίνει πάρα πολύ δύσκολη λόγω επιμόλυνσης από απρόβλεπτες διασταυρώσεις στη φύση.

Αν κυκλοφορήσουν εμπορικά οι σπόροι αυτών των φυτών με βάση την ισχύουσα νομοθεσία και αν  μετά από μερικά χρόνια κάποια από αυτά αποδειχθούν ασφαλή και δεν θα υπάρχει πλέον επιστημονική διχογνωμία, θα μπορούσε  τότε να χαλαρώσει η νομοθεσία. Είναι δε πολύ πιθανόν κάποια από αυτά   να αποδειχθούν ανασφαλή και κάποια πράγματι να είναι ασφαλή. Ας εντατικοποιηθούν οι  επιστημονικοί έλεγχοι και τότε ας προσαρμοσθεί η νομοθεσία  .

Η εξαίρεση ΝΓΤ φυτών από την ισχύουσα νομοθεσία ζητείται με βάση εμπορικά κριτήρια κι όχι επιστημονικά

Εταιρείες Αγροχημείας και σπόρων, όπως η Corteva, η Bayer και άλλες ισχυρίζονται εδώ και καιρό ότι οι γενετικά τροποποιημένοι οργασνισμοί-ΓΤΟ-  που δεν περιέχουν μη συγγενικό  DNA δεν είναι ΓΤΟ κάτι που έχει ήδη απορριφθεί από το Ευρωπαϊκό δικαστήριο από το 2018. Στη συνέχεια πρότειναν  την έννοια της ισοδυναμίας των φυτών ΝΓΤ1 με τα φυσιολογικά φυτά που δυστυχώς υιοθέτησε και η Κομισιόν. Τα φυτά ΝΓΤ1 πράγματι δεν περιλαμβάνουν μη συγγενικό γονίδιο όπως η α΄γενιά «μεταλλαγμένων».Όμως πολλοί επιστήμονες που αντιδρούν επικεντρώνουν στην επισφάλεια της  διαδικασίας της γενετικής επεξεργασίας η οποία δύναται εκτός από το επιθυμητό αποτέλεσμα,  να έχει και άλλα  απρόβλεπτα αποτελέσματα  στο γονιδίωμα του φυτού εφόσον  διαταράσεται  η αρχιτεκτονική του DNA. Τα πιθανά απρόβλεπτα αποτελέσματα θα παραμείνουν άγνωστα αν καταργηθούν οι έλεγχοι.

Οι εταιρίες λένε επίσης ότι οι νέες τεχνικές ΓΤ είναι μια ταχύτερη οδός – σε σύγκριση με τη συνηθισμένη  φυτική βελτίωση- για φυτά που αντέχουν στην ξηρασία, αντιστέκονται στις ασθένειες και επιτυγχάνουν υψηλότερες αποδόσεις. Είναι αλήθεια ότι η μέθοδος είναι ταχεία, αλλά κανένας από τους υπόλοιπους ευεργετικούς ισχυρισμούς δεν έχει προς το παρόν αποδειχθεί στην πράξη ή σε ανεξάρτητα εργαστήρια. Σημειώνουμε  δε ότι , ευεργετικά χαρακτηριστικά των φυτών, όπως η αντοχή στην ξηρασία ή σε παθογόνα, είναι εφικτό να επιτευχθούν με ασφάλεια μέσω  της κλασικής φυτικής βελτίωσης.

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει υιοθετήσει αυτή την επιχειρηματολογία των ως άνω εταιριών, αν και το  ΕυρωπαΪκό Δικαστήριο έχει  αναγνωρίσει ότι, τεχνικά και νομικά, τα φυτά από  NΓT είναι ΓΤΟ. Η Επιτροπή  επιθυμεί  να επιταχύνει την εμπορική αξιοποίηση αυτών των  φυτικών οργανισμών .

Υπάρχει κάποιο από αυτά τα ΓΤ φυτά ήδη στην αγορά;

Παρόλο που μερικές χώρες όπως οι ΗΠΑ, η Βραζιλία και άλλες έχουν πιο επιεικείς κανονισμούς, ελάχιστα προϊόντα κυκλοφορούν στο εμπόριο των χωρών αυτών. Μια ανθεκτική στα ζιζανιοκτόνα ελαιοκράμβη από την Cibus δεν έχει πετύχει στην αγορά. Σε ορισμένες χώρες έχουν εισαχθεί εξειδικευμένα προϊόντα  όπως πχ.  μια  πράσινη σαλάτα  με μεγαλύτερη διάρκεια ζωής στο ράφι (Green Venus, ΗΠΑ). Δεν έχουμε ιδέα αν έχει ελεχθεί η εν δυνάμει απώλεια θρεπτικής αξίας αυτής της σαλάτας. Επίσης προβλέπεται μήλο που δεν μαυρίζει  όταν καθαρίζεται.

Ποια είναι τα σημαντικότρα προβλήματα με τον προτεινόμενο νόμο;

Οργανώσεις μικρομεσαίων  αγροτών, Βιομηχανικές μονάδες τροφίμων,  περιβαλλοντικές ομάδες και ο βιολογικός τομέας έχουν προειδοποιήσει ότι η απορρύθμιση της τελευταίας γενιάς γενετικά τροποποιημένων φυτών θα οδηγήσει σε σημαντικά προβλήματα:

Πιθανοί κίνδυνοι

– Τα φυτά NΓT1  μπορούν να προκαλέσουν κινδύνους  και για τη διατροφική βιοποικιλότητα, τα άγρια φυτά   και την ανθρώπινη υγεία.

– Μια βλάβη στη φύση είναι πολύ πιθανό να μην είναι αντιστρεπτή επειδή τα φυτά ως ζωντανοί οργανισμοί, διασταυρώνονται με τα εξημερωμένα ή τα άγρια είδη και πιθανόν η ανάκληση να μην είναι εφικτή. Η ανακλήσεις είναι εφικτές σε μη ζωντανούς οργανισμούς  όπως πχ τυποποιημένα τρόφιμα ή σαμπουάν. Γιατί να βιαστούμε να μπουν πιο  γρήγορα αυτοί οι ζωντανοί οργανισμοί στην αγορά σπόρων για καλλιέργεια;;

– Η αποφυγή σήμανσης  στην πλήρη  διαδρομή μέχρι τον τελικό καταναλωτή επιφέρει έλλειψη επιλογών για τις επιχειρήσεις και τους καταναλωτές –

-Παρόλο που οι αγρότες θα γνωρίζουν αν καλλιεργούν φυτά NΓT1 , οι παραγωγοί τροφίμων, οι έμποροι λιανικής πώλησης και οι καταναλωτές δεν θα μπορούν να επιλέξουν . Αυτό θα τους δυσκόλευε να αποφύγουν τη  ΓΤ τροφή, εάν το επιθυμούν.. Τα μη ΓΤ τρόφιμα αναγκαστικά θα ακριβήνουν για να καλυφθούν τα έξοδα του διαχωρισμού και της προφύλαξης από επιμόλυνση.

– Αύξηση των πατενταρισμένων σπόρων – Οι τεχνικές γενετικής τροποποίησης και τα χαρακτηριστικά που προκύπτουν από αυτές κατοχυρώνονται με δίπλωμα ευρεσιτεχνίας (πατέντα).  Οι πατέντες περιορίζουν τον έλεγχο της τροφής σε λίγες μόνο εταιρίες. Επίσης  εμποδίζουν  νομικά  τη δυνατότητα φυτικής βελτίωσης και δημιουργούν  άλλα νομικά προβλήματα στις γειτονικές καλλιέργειες  λόγω διασταύρωσης και επιμόλυνσης της γειτονικής σοδειάς. Μεγάλο  βάρος πέφτει στα κράτη μέλη, στους αγρότες και στη βιομηχανία τροφίμων για την αποφυγή της επιμόλυνσης από τις  απρόβλεπτες διασταυρώσεις στη φύση. Η επιμόλυνση μπορεί να έχει και σοβαρές νομικές συνέπειες όπως έχει ήδη συμβεί σε χώρες όπως πχ. ο Καναδάς.

Η Αντίδραση σωματείου Ελλήνων Επιστημόνων που εργάζονται στο δημόσιο:

Σε μια ψηφοφορία σε επίπεδο πρέσβεων στις 14 Μαρτίου 2025, η Ελλάδα έδωσε το πράσινο φως προκειμένου να προχωρήσει στην τελική φάση η διαδικασία για τη  χαλάρωση της νομοθεσίας για τα ΝΓΤ φυτά ενώ στις προηγούμενες ενδιάμεσες ψηφοφορίες η θέση της χώρας μας ως κράτος-μέλος,  ήταν γενικώς ουδέτερη.  Στη συνέχεια υπήρξε μια έντονη διαφωνία εκ μέρους σωματείου επιστημόνων που εργάζονται στο δημόσιο : https://sito.gr/%ce%b4%ce%b5%ce%bb%cf%84%ce%af%ce%bf-%cf%84%cf%8d%cf%80%ce%bf%cf%85-%cf%80%ce%bf%ce%b3%ce%b5%ce%b4%cf%85-%cf%80%cf%81%ce%bf%cf%82-%cf%84%ce%bf-%cf%85%cf%80%ce%b1%ce%b1%cf%84/

Ποια ήταν  η θέση του προηγούμενου Ευρω- Κοινοβουλίου;

Το προηγούμενο  Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ψήφισε για την εισαγωγή των ακάλουθων αλλαγών στην πρόταση της Κομισιόν (Η ψηφοφορία δεν ήταν τελική, θα χρειασθεί να ξαναψηφίσει πάλι και το νέο Ευρωκοινοβούλιο όπως  και κάθε κράτος-μέλος χωριστά)

– Αξιολόγηση του περιβαλλοντικού κινδύνου. Οι ευρωβουλευτές ανέφεραν ότι «τα φυτά NGT που έχουν τη δυνατότητα να παραμείνουν, να αναπαραχθούν ή να εξαπλωθούν στο περιβάλλον, εντός ή εκτός αγρών, θα πρέπει να αξιολογούνται με το υψηλότερο δυνατό επίπεδο ελέγχου όσον αφορά τις επιπτώσεις των φυτών αυτών στη φύση και το περιβάλλον». (AM 8, τροποποίηση 8).   Η φράση αυτή περιλαμβάνεται στο κείμενο της  αιτιολογικής σκέψης στις προτάσεις του προηγούμενου Ευρωκοινοβουλίου   δεν έχει όμως συμπεριληφθεί ακόμα ως τροποποίηση στα άρθρα του νομοσχεδίου).

-Υποχρεωτική επισήμανση των φυτών NΓT1 και των προϊόντων που περιέχουν ή αποτελούνται από φυτά NΓT1 μέχρι τον τελικό καταναλωτή. Οι ευρωβουλευτές ζήτησαν να υπάρχει ετικέτα με την ένδειξη «Νέες Γονιδιωματικές Τεχνικές». Ζήτησαν επίσης  ιχνηλασιμότητα βάσει εγγράφων, ώστε οι επιχειρήσεις και οι καταναλωτές να μπορούν «να ασκούν την ελευθερία επιλογής τους με αποτελεσματικό τρόπο». (AMs 264 και 265, τροποποιήσεις) .

–Απαγόρευση των διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας για τα φυτά  ΝΓΤ, το φυτικό υλικό, τα μέρη του, τις γενετικές πληροφορίες και τα χαρακτηριστικά της διαδικασίας τροποποίησης. Με αυτές τις προτάσεις, οι ευρωβουλευτές ήθελαν να αποφύγουν τις νομικές αβεβαιότητες (μηνύσεις για επιμόλυνση κλπ), το αυξημένο κόστος και τις νέες εξαρτήσεις για τους γεωργούς και τους κτηνοτρόφους. (AMs 23, 33, τροποποιήσεις).

Οι αλλαγές αυτές αντιμετωπίζουν ορισμένα αλλά όχι όλα τα προβλήματα της νέας νομοθετικής  πρότασης της Κομισιόν. Οποιοδήποτε τελικό κείμενο που θα αποτελέσει αντικείμενο διαπραγμάτευσης στο πλαίσιο της τριμερούς διαδικασίας και δεν θα τις περιλαμβάνει θα πρέπει να απορριφθεί και από τα κράτη μέλη και από το σημερινό  ευρωκοινοβούλιο.

Από Αιγίλοπα, Δίκτυο για την βιοποικιλότητα και την οικολογία  στη γεωργία (policy@aegilops.gr,www.aegilops.gr

Από Greenpeace Ελλάδας
(email: gpgreece@greenpeace.org, website: http://www.greenpeace.gr/

Από Σιτώ, Δίκτυο Διατήρησης παραδοσιακών σπόρων: email: seeds@sito.gr / website: www.sito.gr

—————————————————————————————————————————-

[i] Δυο κατηγορίες Νέων Γονιδιακών Τεχνικών, ΝΓΤ1 και ΝΓΤ2, Genetically modified Organisms-GMOs, New Genomic Techniques NGTs, Gene Editing, Γονιδιακή Επεξεργασία

[ii] 2001/18/ΕΚ της ΕΕ

[iii] Ειδικά τα ΝΓΤ κατηγορίας 1. Τα ΝΓΤ1 αποτελούν την συντριπτική πλειοψηφία των φυτών ΝΓT

4η Ετήσια γιορτή παραδοσιακών σπόρων του Δικτύου ΣΙΤΩ στην Αθήνα

Διοργάνωση:  Ομάδα Αθήνας «Γλυκοπατάτα»

Η Ομάδα παραδοσιακών σπόρων  Αθήνας – «Γλυκοπατάτα», ιδρυτικό μέλος  του Δικτύου Διατήρησης Παραδοσιακών Σπόρων ΣΙΤΩ, σας προσκαλεί με χαρά στην:

4η ΕΤΗΣΙΑ ΓΙΟΡΤΗ ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΩΝ ΣΠΟΡΩΝ του ΔΙΚΤΥΟΥ ΣΙΤΩ

την Κυριακή 18 Μαΐου 2025 

Καφέ Μύρτιλλο & Πάρκο ΚΑΠΑΨ

Τριφυλίας & Λάμψα – Αμπελόκηποι (κοντά στο Μετρό Πανόρμου) –  Google Location : XQW7+FF

Από τις 10.30 π.μ. έως τις 5.30 μ.μ.

Είσοδος Ελεύθερη

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΓΙΟΡΤΗΣ

10:30 π.μ.: Προσέλευση

Βιωματικά εργαστήρια

10:45 π.μ. : Ανοιχτό σπορείο από την Ομάδα Αθήνας του Δικτύου Σιτώ «Γλυκοπατάτα».

11:00 π.μ.: Προβλάστηση και σπορείο, Νίκος Δομπάζης, Δίκτυο Σιτώ / Σπορίτες Ροδόπης – Νούλη Ζυπίδου/Δίκτυο Σιτώ/ Ομάδα Αθήνας Γλυκοπατάτα .

11:20 π.μ.: Δημιουργία σβόλων με τη μέθοδο της φυσικής καλλιέργειας του Masanobu Fukuoka,  Νίκος Μαστραχάς, Σύλλογος Φυσικής Καλλιέργειας.

11:40 π.μ.: Γενικές οδηγίες / Μεταφυτεύσεις, Χριστίνα Καραλέκα, Δίκτυο Σιτώ / Ομάδα Αθήνας «Γλυκοπατάτα» .

 Ομιλίες/Παρουσιάσεις

Α. Σπόροι & Κλιματική κρίση

12:00 –  12:30 μ.μ.  Ηλίας Κάνταρος, γεωπόνος, Ομιλία και συζήτηση.

 Β. Η σημασία  των μικρών αγροκτημάτων : 

Παρουσιάσεις γεωργικών εγχειρημάτων και ερωτήσεις.

12:30 – 12:50 μ.μ. Κοινωνικά υποστηριζόμενη γεωργία (community supported agriculture): Το παράδειγμα της ΚοινΣΕπ Koinobio, Βαγγέλης        Σκαπεντζής και Αντώνης Διαμαντίδης.  

12:50 – 1:00 μ.μ. Επαγγελματική καλλιέργεια ντομάτας από παραδοσιακό σπόρο στην ορεινή Κορινθία, Κώστας Παπαθανασίου. 

1:00 – 1.15 μ.μ.:    Μαύρη βιολογική σταφίδα “Μαυρομάτα”,  Αρχαία Ολυμπία  & λίγα λόγια για το βιβλίο τού Andre Leu “Growing Life”, Ανδρέας Βαρώτσος.

 Γ. Τα νέα μεταλλαγμένα στην Ευρώπη

1:15 – 1:30 μ.μ.: Η εισβολή των νέων μεταλλαγμένων στην Ευρώπη, Βάσω Κανελλοπούλου / Δίκτυο Σιτώ.

Δ. Σύντομη παρουσίαση φιλοξενούμενων οργανισμών/οργανώσεων.

1:30 – 1: 40 μ.μ.:  “Κοινωνία των Πολιτών” του Δήμου Αθηναίων, Μαρία Καραμητσοπούλου.

1:40 – 1:50 μ.μ.:    Φυλλικές Σχέσεις, Ομάδα ψυχικής ενδυνάμωσης για άτομα με εμπειρία καρκίνου και τους φροντιστές τους, Χριστίνα Κατσάρη. 

1:50 – 2:00 μ.μ.: The Bee Camp, A.Μ.Κ.Ε. με στόχο την προστασία των μελισσών και της βιοποικιλότητας, Λίλιαν Σαρίδη.

2:00 – 3:30 μ.μ.:  ΜΟΙΡΑΣΜΑ ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΩΝ ΣΠΟΡΩΝ  ΣΠΟΡΟΦΥΤΩΝ

2.00 – 3.30 μ.μ.: Μουσική – Χορός : Λαούτο και τραγούδι ~ Άγγελος Φωτόπουλος – Κανονάκι και τραγούδι ~ Λήδα Ξυδιά –  Ούτι και τραγούδι ~ Ελλήνα Χριστοδουλάρη – Κρουστά ~ Λάζαρος Σαββίδης και αφήγηση παραμυθιών: Ταξιάρχης Μπεληγιάννης.

Βιωματικά εργαστήρια (επανάληψη)

4 μ.μ. 

• Ανοιχτό σπορείο από την Ομάδα Αθήνας του Δικτύου Σιτώ «Γλυκοπατάτα».
• Προβλάστηση και σπορείο, Νίκος Δομπάζης, Δίκτυο Σιτώ / Σπορίτες Ροδόπης – Νούλη Ζυπίδου/Δίκτυο Σιτώ/ Ομάδα Αθήνας Γλυκοπατάτα.
• Γενικές οδηγίες / Μεταφυτεύσεις, Χριστίνα Καραλέκα, Δίκτυο Σιτώ / Ομάδα Αθήνας «Γλυκοπατάτα».

 Παράλληλες δράσεις

• Q & A τραπέζια: Σε όλη τη διάρκεια της γιορτής σε ειδικά τραπέζια των καλλιεργητών μας θα απαντώνται καλλιεργητικές απορίες.
• Δημιουργική απασχόληση παιδιών.
• Επιμορφωτικές προβολές.

Τρόποι επικοινωνίας μαζί μας !

Ιστοσελίδα : www.sito.gr

fb: SITO Seeds Greece –

Insta: sito_seeds_gr

YouTube: Seeds-Sito Greece

e-mail: seeds@sito.gr

20η ΓΙΟΡΤΗ ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΩΝ ΣΠΟΡΩΝ ΣΤΗΝ ΑΙΓΙΝΑ

Οι Σπορίτες Αίγινας σε συνεργασία με το Δημοτικό σχολείο των Αγίων Ασωμάτων Αίγινας, διοργανώνουμε την Παρασκευή 11 Απριλίου 2025 

”Γιορτή των παραδοσιακών σπόρων”  στις 11.00 το πρωί στην αυλή του σχολείου.

Θα μοιράσουμε  δωρεάν φυτά  που ετοίμασαν οι μαθητές του δημοτικού σχολείου των  Αγίων Ασωμάτων  και η ομάδα των Σποριτών Αίγινας-μέλος του Δικτύου ΣΙΤΩ (www.sito.gr )

Η ΣΙΤΩ είναι ένα δίκτυο ανθρώπων και ομάδων που σκοπό έχουν την  διάσωση και διάδοση των παραδοσιακών σπόρων.

Στην Αίγινα η ομάδα μας έχει πολλές δράσεις όπως τις  γιορτές σπόρων, εκδηλώσεις,  σπορεία με λαχανόκηπους  στα σχολεία του νησιού, ομάδα καλλιεργητών κ.α. εδώ και 20 χρόνια.

Στα σχολεία είναι πολύ σημαντικό να γίνονται αντίστοιχες  δράσεις και στο δημοτικό των Αγίων Ασωμάτων όχι μόνο κάναμε σπορείο, αλλά οι ίδιοι οι μαθητές μεγαλώσαν  τα φυτά που θα μοιράσουν στη γιορτή.  Από πέρυσι μάλιστα έφτιαξαν με τους Σπορίτες Αίγινας τον δικό τους λαχανόκηπο με παραδοσιακές ποικιλίες και κρατάνε και τους σπόρους.

Στην διάρκεια της εκδήλωσης μουσικοί της Αίγινας θα παίξουν παραδοσιακή μουσική ζωντανά.

Καλεσμένοι οι γονείς των μαθητών πρώτα καθώς και οι καλλιεργητές που θέλουν να πάρουν σπορόφυτα και να κρατήσουν και αυτοί με την σειρά τους δικούς τους  σπόρους

Σπορίτες Αίγινας – μέλος του δικτύου ΣΙΤΩ 

https://sito.gr/

https://www.facebook.com/groups/481264179137138

Επιστολή προς τους Έλληνες Ευρωβουλευτές  της Επιτροπής Περιβάλλοντος

Στις 2 Απριλίου, στείλαμε την παρακάτω Επιστολή προς τους Έλληνες Ευρωβουλευτές της Επιτροπής Περιβάλλοντος:

Προς κ. ……………, Μέλος της Επιτροπής Περιβάλλοντος
Από τα Ελληνικά  Δίκτυα  Αιγίλοπας και  Σιτώ  (www.aegilops.gr, www.sito.gr)
2 Απριλίου 2025

ΘΕΜΑ  Νέες Γονιδιακές Τεχνικές

Αξιότιμε κ.  …………………,

Στις 8 Απριλίου θα ψηφίσετε για την εντολή τριμερούς διαπραγμάτευσης
σχετικά με τα φυτά που λαμβάνονται με νέες γονιδιωματικές τεχνικές (NΓT, έκθεση Polfjärd).

Περί τίνος πρόκειται;

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει προτείνει  να εξαιρεθεί μια μεγάλη ομάδα
Γενετικά Τροποποιημένων (ΓΤ)  φυτών από τη νομοθεσία της ΕΕ για τους
Γενετικά Τροποποιημένους Οργανισμούς (ΓΤΟ). Θέλει να επιταχύνει την
πρόσβαση στην αγορά και να αποφύγει την  απόρριψη των  ΓΤ τροφίμων από
τους καταναλωτές.

Το Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο ενέκριναν τις θέσεις της Επιτροπής
στις 7 Φεβρουαρίου 2024 και στις 14 Μαρτίου 2025, αντίστοιχα. Οι
πλειοψηφίες που επιτεύχθηκαν σε κάθε θεσμικό όργανο ήταν οριακές,
μόλις επαρκείς για την έγκριση του κειμένου.

Γιατί υπάρχει τόση διαμάχη;

Ο νέος νόμος θα υπονομεύσει το δικαίωμα των καταναλωτών να γνωρίζουν
τι περιέχει η τροφή τους. Θα γίνει πολύ δύσκολο για τους βιολογικούς
και άλλους συμβατικούς  παραγωγούς  (χωρλις ΓΤΟ) να διατηρούν τα
προϊόντα τους απαλλαγμένα από ΓΤΟ, καθώς θα  υπάρχει σήμανση  μόνο για
τους  σπόρους  και όχι για  τον  τελικό  καρπό ή τρόφιμο. Αυτό θα
οδηγήσει σε αύξηση της τιμής των τροφίμων. Επιπλέον  δεν θα
απαιτούνταν μέθοδοι ανίχνευσης. Οι φυτικοί βελτιωτές  και οι αγρότες
θα υποχρεωθούν  να ανέχονται όλο και περισσότερους πατενταρισμένους
σπόρους, δεδομένου ότι όλοι οι ΓΤ σπόροι είναι πατενταρισμένοι. Λόγω
της επιμόλυνσης των αγρών, θα είναι εκτεθειμένοι σε δαπανηρές αγωγές
για ακούσια χρήση πατενταρισμένου υλικού.
Ο νόμος δεν θα περιλαμβάνει  αξιολόγηση κινδύνου ή παρακολούθηση μετά
την απελευθέρωση (από το εργαστήριο στο περιβάλλον) για τους
περισσότερους νέους ΓΤΟ, παρά τις προειδοποιήσεις  εθνικών
επιστημονικών  οργανισμών ότι μπορεί να ενέχουν κινδύνους για την
ανθρώπινη υγεία και το περιβάλλον.

Ποια είναι η θέση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου;

Το προηγούμενο Κοινοβούλιο κατάφερε να εισαγάγει στο νομοσχέδιο,  δύο
εγγυήσεις :
-Την επισήμανση μέχρι τον τελικό καταναλωτή  και την ιχνηλασιμότητα .
Το Κοινοβούλιο ζήτησε να υπάρχει υποχρεωτική ετικέτα με την ένδειξη
«Νέες Γονιδιωματικές Τεχνικές». Ψήφισε επίσης την ιχνηλασιμότητα βάσει
εγγράφων, ώστε οι επιχειρήσεις και οι καταναλωτές να μπορούν να
«ασκούν την ελευθερία επιλογής τους».
-Την απαγόρευση των διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας. Το Κοινοβούλιο υιοθέτησε
επίσης την απαγόρευση των διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας για τα φυτά NGT,
προκειμένου να αποφευχθούν οι νομικές αβεβαιότητες, το αυξημένο κόστος
και οι νέες εξαρτήσεις για τους αγρότες και τους κτηνοτρόφους.
Δυστυχώς, το Συμβούλιο δεν συμπεριέλαβε αυτές τις βελτιώσεις στη
διαπραγματευτική του εντολή για τον τριμερή διάλογο.
Η εισηγήτρια (Jessica Polfjärd, ΕΛΚ) δεν υποστήριξε τις σχετικές
τροπολογίες του Κοινοβουλίου, στην ολομέλεια. Σας ζητάμε να τις
υπερασπιστείτε προς όφελος των Ελλήνων και της Ελληνικής φύση, στις
επερχόμενες τριμερείς διαπραγματεύσεις με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και
το Συμβούλιο Υπουργών.

Με εκτίμηση,
Αιγίλοπας  και ΣΙΤΩ
Αιγίλοπας, Δίκτυο για τη Βιοποικιλότητα και την Οικολογία στη γεωργία
(policy@aegilops.gr), www.aegilops.gr
Σιτώ, Δίκτυο Διατήρησης παραδοσιακών σπόρων (seeds@sito.gr), www.sito.gr

ΣΥΝΗΜΜΕΝΟ ΣΥΝΤΟΜΟ ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ

Σύντομη Ενημέρωση, προς τους Έλληνες Ευρωβουλευτές  της Επιτροπής Περιβάλλοντος

2 Απριλίου 2025

ΘΕΜΑ  Νέες γονιδιωματικές τεχνικές (έκθεση Polfjärd)

Ο προτεινόμενος από την Επιτροπή Κανονισμός για τα φυτά που έχουν παραχθεί με νέες γονιδιωματικές τεχνικές (ΝΓΤ-NGT) αποσκοπεί στην επιτάχυνση της πρόσβασης στην αγορά για την τελευταία γενιά γενετικά τροποποιημένων φυτών και στην αποφυγή της  υφιστάμενης απόρριψης των γενετικά τροποποιημένων τροφίμων από τους καταναλωτές.

Η πρόταση εκθέτει τους καταναλωτές και το περιβάλλον σε άγνωστους κινδύνους, θέτει σε κίνδυνο τόσο τη βιολογική όσο και την χωρίς γενετικά τροποποιημένους οργανισμούς (ΓΤΟ) συμβατική γεωργική παραγωγή, και θα μπορούσε να οδηγήσει σε ένα κύμα πατενταρισμένων Γενετικά Τροποποιημένων (ΓΤ) σπόρων. Χωρίς καμία επισήμανση των τελικών προϊόντων, οι καταναλωτές θα μείνουν στο σκοτάδι, δεν θα γνωρίζουν τι βρίσκεται στο πιάτο τους.

 Τι είναι οι Νέες Γονιδιωματικές Τεχνικές (ΝΓΤ);

Οι Νέες Γονιδιωματικές Τεχνικές (ΝΓΤ) είναι τεχνικές γενετικής τροποποίησης που έχουν αναπτυχθεί μετά την έκδοση της οδηγίας 2001/18/ΕΚ της ΕΕ για τους ΓΤΟ. Ορισμένες βασίζονται στη μεταφορά γονιδίων από συγγενικά είδη . Άλλες είναι οι λεγόμενες τεχνικές γονιδιακής επεξεργασίας, όπως η CRISPR/Cas. Κοινό χαρακτηριστικό τους είναι ότι, κατ’ αρχήν, ο τελικός  φυτικός οργανισμός δεν περιέχει  γενετικό υλικό από είδος που δεν είναι σεξουαλικά συμβατό).

 Είναι τα φυτά NGT γενετικά τροποποιημένοι οργανισμοί (ΓΤΟ);

Οι οργανισμοί που παράγονται με Νέες Γονιδιωματικές Τεχνικές είναι ΓΤΟ, λέει το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο.

Αυτά τα φυτά  δεν απαγορεύονται επί του παρόντος στην ΕΕ, αλλά υπόκεινται στους κανόνες της υφιστάμενης νομοθεσίας της ΕΕ για τους ΓΤΟ. Η νομοθεσία για τους ΓΤΟ αποσκοπεί στην προστασία της υγείας των ανθρώπων  των ζώων και του περιβάλλοντος και στη στήριξη της εσωτερικής αγοράς της ΕΕ. Για παράδειγμα, όλοι οι ΓΤΟ πρέπει να υπόκεινται σε κατά περίπτωση αξιολόγηση κινδύνου και παρακολούθηση μετά την απελευθέρωση τους , από το εργαστήριο στο περιβάλλον.

Τι έχει προτείνει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή;

Στις 5 Ιουλίου 2023, η Επιτροπή παρουσίασε πρόταση που θεσπίζει δύο κατηγορίες ΓΤ φυτών που λαμβάνονται μέσω ΝΓΤ

– Τα φυτά της κατηγορίας  NΓT1,  έχουν μέχρι 20 γενετικές τροποποιήσεις. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θεωρεί αυτά τα ΓΤ φυτά ως «ισοδύναμα» με τα συμβατικά  φυτά που προκύπτουν από φυσιολογική φυτική βελτίωση παρόλες τις αντιρήσεις επιστημονικών επιτροπών  που οδηγούν σε  επιστημονικές αμφιβολίες. Θέλει να τα εξαιρέσει από την ισχύουσα νομοθεσία,  να καταργήσει για αυτά όλες τις υφιστάμενες απαιτήσεις για ΓΤΟ, συμπεριλαμβανομένης της  αξιολόγησης κινδύνου πριν από την έγκριση, των μεθόδων ανίχνευσης, της ιχνηλασιμότητας, της παρακολούθησης και της επισήμανσης για τους καταναλωτές. Οι σπόροι και το λοιπό αναπαραγωγικό υλικό των φυτών (π.χ. κόνδυλοι, μοσχεύματα) θα επισημαίνονται ως «NΓT κατηγορίας 1» και θα καταχωρούνται σε δημόσια βάση δεδομένων. Τα κράτη-μέλη δεν θα μπορούν να απαγορεύσουν την καλλιέργεια ΝΓΤ1 στο έδαφος τους.

– Τα φυτά της κατηγορίας  ΝΓΤ2  είναι όλα τα άλλα φυτά NΓΤ με περισσότερες από 20 γενετικές τροποποιήσεις. Για αυτά τα ΓΤ φυτά, οι περισσότερες απαιτήσεις ΓΤΟ θα διατηρηθούν, αν και ορισμένες (π.χ. η υποβολή δοκιμής ανίχνευσης) θα μπορούσαν επίσης να καταργηθούν. Όμως, οι χώρες της ΕΕ δεν θα μπορούν να απαγορεύσουν την καλλιέργεια φυτών NGT2 στην επικράτειά τους. Αντίθετα, θα αναγκαστούν με δική τους ευθύνη  να υιοθετήσουν μέτρα για την αποφυγή της ακούσιας παρουσίας αυτών των ΓΤ φυτών σε βιολογικές και συμβατικές καλλιέργειες.

Όπως και κάθε άλλος ΓΤΟ, όλα τα φυτά NΓT θα απαγορεύονται στη βιολογική παραγωγή.

Γιατί ζητείται η εξαίρεση ΝΓΤ φυτών από την ισχύουσα νομοθεσία για ΓΤΟ;

Εταιρείες όπως η Corteva, η Bayer και άλλες ισχυρίζονται εδώ και καιρό ότι οι ΓΤΟ που δεν περιέχουν μη συγγενικό  DNA δεν είναι ΓΤΟ κάτι για το οποίο υπάρχει μεγάλη επιστημονική αμφισβήτηση και διχογνωμία. Λένε επίσης ότι οι νέες τεχνικές ΓΤ είναι μια ταχύτερη οδός – σε σύγκριση με τη συνηθισμένη  φυτική βελτίωση- για φυτά που αντέχουν στην ξηρασία, αντιστέκονται στις ασθένειες και επιτυγχάνουν υψηλότερες αποδόσεις.

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει υιοθετήσει αυτή την επιχειρηματολογία, αν και αναγνωρίζει ότι, τεχνικά και νομικά, τα φυτά από  NΓT είναι ΓΤΟ. Η Επιτροπή  επιθυμεί  να επιταχύνει την εμπορική αξιοποίηση αυτών των  φυτικών οργανισμών και να παρακάμψει την υφιστάμενη απόρριψη των καταναλωτών  απέναντι στα ΓΤ τρόφιμα.

Σημειώνουμε ότι , ευεργετικά χαρακτηριστικά των φυτών, όπως η αντοχή στην ξηρασία ή σε παθογόνα, είναι πιο πιθανό να επιτευχθούν με την κλασική φυτική βελτίωση  παρά με τη γενετική μηχανική .

Υπάρχει κάποιο από αυτά τα ΓΤ φυτά ήδη στην αγορά;

Παρόλο που χώρες όπως οι ΗΠΑ, η Βραζιλία και άλλες έχουν πιο επιεικείς κανονισμούς, μόνο μια χούφτα προϊόντα κυκλοφορούν στο εμπόριο των χωρών αυτών. Μια ανθεκτική στα ζιζανιοκτόνα ελαιοκράμβη από την Cibus και μια «υγιής» σόγια από την Calyxt έχουν αποτύχει στην αγορά. Σε ορισμένες χώρες έχουν εισαχθεί εξειδικευμένα προϊόντα όπως μια «υγιεινή» ντομάτα (Sanatech, Ιαπωνία) και μια σαλάτα με μεγαλύτερη διάρκεια ζωής (Green Venus, ΗΠΑ).

Ποια είναι τα σημαντικότερα προβλήματα με τον προτεινόμενο νόμο;

Οργανώσεις αγροτών, περιβαλλοντικές ομάδες και ο βιολογικός τομέας έχουν προειδοποιήσει ότι η απορρύθμιση της τελευταίας γενιάς γενετικά τροποποιημένων φυτών θα οδηγήσει σε σημαντικά προβλήματα:

-Αν εγκριθεί το νομοσχέδιο, θα ισχύει για όλα τα φυτικά είδη, δηλαδή για τουλάχιστον 300.000 είδη. Αυτό συνεπάγεται απαράδεκτους κινδύνους για την ακεραιότητα της βιόσφαιράς μας. Οι εφαρμογές στην άγρια φύση πρέπει να αποκλειστούν από οποιαδήποτε αλλαγή στην ισχύουσα νομοθεσία.

– Πιθανοί κίνδυνοι

– Τα φυτά NΓT1  μπορούν να προκαλέσουν κινδύνους  και για τη φύση και την ανθρώπινη υγεία. Αυτή είναι επίσης η άποψη των επιστημονικών  εθνικών  αρχών  όπως η ANSES στη Γαλλία, η BfN στη Γερμανία και η UBA στην Αυστρία, οι οποίοι αμφισβήτησαν την επιστημονική βάση  της πρότασης της Επιτροπής δηλαδή την υποτιθέμενη «ισοδυνσμία» με τα φυσιολογικά φυτά.

– Έλλειψη επιλογών για τις επιχειρήσεις και τους καταναλωτές –

Παρόλο που οι αγρότες θα γνωρίζουν αν καλλιεργούν φυτά NΓT1 , οι παραγωγοί τροφίμων, οι έμποροι λιανικής πώλησης και οι καταναλωτές δεν θα μπορούν να επιλέξουν . Αυτό θα τους δυσκόλευε να αποφύγουν τη  ΓΤ τροφή, εάν το επιθυμούν.. Έρευνες έχουν δείξει ότι οι περισσότεροι άνθρωποι στην ΕΕ επιθυμούν  τα ΓΤ τρόφιμα να επισημαίνονται τα γενετικά τροποποιημένα  ως τέτοια και οι ενώσεις καταναλωτών έχουν ζητήσει την κατάλληλη επισήμανση.  Τα μη ΓΤ τρόφιμα αναγκαστικά θα ακριβήνουν για να καλυφθούν τα έξοδα του διαχωρισμού και της προφύλαξης από επιμόλυνση.

– Αύξηση των πατενταρισμένων σπόρων – Οι τεχνικές γενετικής τροποποίησης και τα χαρακτηριστικά που προκύπτουν από αυτές κατοχυρώνονται με δίπλωμα ευρεσιτεχνίας. Οι εν λόγω πατέντες περιορίζουν τη δυνατότητα όσων δεν είναι κάτοχοι πατέντας να χρησιμοποιούν αναπαραγωγικό υλικό για περαιτέρω φυτική βελτίωση. Με την εισαγωγή των φυτών NGT, ο αριθμός των πατενταρισμένων σπόρων θα αυξηθεί, απειλώντας τους μικρομεσαίους βελτιωτές και αγρότες, καθώς και τους τομείς   των αγροτικών προϊόντων χωρίς ΓΤΟ, αλλά  και των βιολογικών προϊόντων.

Ποια ήταν  η θέση του προηγούμενου Ευρω- Κοινοβουλίου;

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ψήφισε για την εισαγωγή των ακάλουθων αλλαγών στο νομοσχέδιο ll

– Αξιολόγηση του περιβαλλοντικού κινδύνου. Μόνο σε μια αιτιολογική σκέψη και όχι στα άρθρα, οι ευρωβουλευτές ανέφεραν ότι «τα φυτά NGT που έχουν τη δυνατότητα να παραμείνουν, να αναπαραχθούν ή να εξαπλωθούν στο περιβάλλον, εντός ή εκτός αγρών, θα πρέπει να αξιολογούνται με το υψηλότερο δυνατό επίπεδο ελέγχου όσον αφορά τις επιπτώσεις των φυτών αυτών στη φύση και το περιβάλλον». (AM 8, τροποποίηση 8))

-Υποχρεωτική επισήμανση των φυτών NΓT1 και των προϊόντων που περιέχουν ή αποτελούνται από φυτά NΓT1 μέχρι τον τελικό καταναλωτή. Οι ευρωβουλευτές ζήτησαν να υπάρχει ετικέτα με την ένδειξη «Νέες Γονιδιωματικές Τεχνικές». Ζήτησαν επίσης  ιχνηλασιμότητα βάσει εγγράφων, ώστε οι επιχειρήσεις και οι καταναλωτές να μπορούν «να ασκούν την ελευθερία επιλογής τους με αποτελεσματικό τρόπο». (AMs 264 και 265, τροποποιήσεις)

-Απαγόρευση των διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας για τα φυτά  ΝΓΤ, το φυτικό υλικό, τα μέρη του, τις γενετικές πληροφορίες και τα χαρακτηριστικά της διαδικασίας τροποπίησης. Με αυτές τις προτάσεις, οι ευρωβουλευτές ήθελαν να αποφύγουν τις νομικές αβεβαιότητες (μηνύσεις για επιμόλυνση κλπ), το αυξημένο κόστος και τις νέες εξαρτήσεις για τους γεωργούς και τους κτηνοτρόφους. (AMs 23, 33 τροποποιήσεις)

Οι αλλαγές αυτές αντιμετωπίζουν ορισμένα αλλά όχι όλα τα προβλήματα της παρούσας πρότασης. Οποιοδήποτε τελικό κείμενο που θα αποτελέσει αντικείμενο διαπραγμάτευσης στο πλαίσιο τριμερούς διαλόγου και δεν θα τις περιλαμβάνει θα πρέπει να απορριφθεί.

Περισσότερες πληροφορίες:

Αιγίλοπας, Δίκτυο για τη Βιοποικιλότητα και την Οικολογία στη γεωργία (policy@aegilops.gr), www.aegilops.gr

Σιτώ, Δίκτυο Διατήρησης παραδοσιακών σπόρων (seeds@sito.gr), www.sito.gr

Δελτίο Τύπου του Σιτώ και Αιγίλοπα , 19 Μαρτίου 2025

Θα συμπεριληφθούν οι Γενετικά Τροποποιημένοι Οργανισμοί  (Γ Τ Ο) στις Ελληνικές καλλιέργειες και στην τροφική μας αλυσίδα χωρίς δικαίωμα επιλογής;

Δυστυχώς η Ελλάδα στις 14/3, ψήφισε υπέρ της «απελευθέρωσης» της νέας γενιάς Γ Τ Ο, από τους ελέγχους και τις προφυλάξεις της ισχύουσας  νομοθεσίας. Από τον Ιούλιο του 2023 η Κομισιόν έχει καταθέσει σχετικό νομοσχέδιο το οποίο βρίσκεται ακόμα σε προεγκριτική διαδικασία κατά την διάρκεια της οποίας γίνονται σταδιακά ενδιάμεσες ψηφοφορίες στις Βρυξέλλες.

Στην πιο πρόσφατη από αυτές στις 14/3, ο πρέσβης της Ελλάδας ψήφισε υπέρ των Γ Τ Ο.  Από την αρχή του αιώνα μας μέχρι σήμερα, όλες οι Ελληνικές κυβερνήσεις τάχθηκαν εναντίον,της χωρίς ελέγχους  εξάπλωσης Γ Τ Ο. Η μάχη μεταβιβάζεται στο Ευρωκοινοβούλιο. Θα πρέπει να απαιτήσουμε από τους Ευρωβουλευτές μας να στηρίξουν την Ελληνική γεωργία,  τη διαφάνεια,  την υγεία μας και την εξάρτηση που θα φέρουν οι πατέντες με τις οποίες καλυπτονται οι Γ Τ Ο.

ΔΕΙΤΕ την αντίδραση των γεωπόνων και άλλων επιστημόνων που εργάζονται σε κρατικούς φορείς σε θέματα γεωργίας. Ενημερώνουν ότι ο πρέσβης δεν ακολούθησε τις προτάσεις της αρμόδιας υπηρεσίας του υπουργείου:  https://bit.ly/4l2nnXl

ΔΕΙΤΕ  την επιστολή μας προς τον υπουργό που είχαμε στείλει το Σιτώ ο Αιγίλοπας και άλλες οργανώσεις  πριν την ψηφοφορία της 14^ης/3:   https://bit.ly/4hkFQvs.

Πληροφορίες:

Αιγίλοπας, Δίκτυο για τη Βιοποικιλότητα και την Οικολογία στη γεωργία (policy@aegilops.gr), www.aegilops.gr

Σιτώ, Δίκτυο Διατήρησης παραδοσιακών σπόρων (seeds@sito.gr), www.sito.gr

Δελτίο Τύπου ΠΟΓΕΔΥ προς το ΥΠΑΑΤ

Αθήνα 18-03-2024

ΔΕΛΤΙΟ  ΤΥΠΟΥ

ΘΕΜΑ: «Νέα γενιά γενετικά τροποποιημένων οργανισμών – η Ελλάδα με τα συμφέροντα πολυεθνικών;»

Στις 6 Νοεμβρίου 2023 η ΠΟΓΕΔΥ με Δελτίο Τύπου στο πλαίσιο της διαβούλευσης σχετικά με τον κανονισμό για τα φυτά που παράγονται με νέες γονιδιωματικές τεχνικές  (NGTs) και τα τρόφιμα και τις ζωοτροφές τους, είχε έγκαιρα τονίσει ότι προέχει η υγεία των Ευρωπαίων πολιτών και όχι τα υπερκέρδη των πολυεθνικών.

Την Παρασκευή 14 Μαρτίου 2025 οι αντιπρόσωποι των κρατών μελών της ΕΕ ενέκριναν τη διαπραγματευτική εντολή του Συμβουλίου σχετικά με τον κανονισμό για τα φυτά που παράγονται με νέες γονιδιωματικές τεχνικές  (NGTs) και τα τρόφιμα και τις ζωοτροφές τους.

Επειδή το τελικό κείμενο που θα πάει στο Ευρωκοινοβούλιο έχει ελάχιστες διαφοροποιήσεις από το αρχικό ενώ η ουσία παραμένει η ίδια, ενημερώνουμε την πολιτική ηγεσία του ΥπΑΑΤ  ότι οι προτάσεις που υποβλήθηκαν από την αρμόδια Διεύθυνση του ΥπΑΑΤ με επιστημονική επάρκεια και τεκμηρίωση είναι στην κατεύθυνση της αποτροπής αλόγιστης χρήσης των γενετικά τροποποιημένων και της προάσπισης της υγείας των καταναλωτών αλλά και του πρωτογενή τομέα. Οι προτάσεις αυτές δόθηκαν όπως προβλέπεται στην αντιπροσωπεία που αποτελείτο από τον Πρέσβη και την επικεφαλής της Μόνιμης Ελληνικής Αντιπροσωπείας στην ΕΕ, όμως αυτοί αυτενέργησαν αδιαφορώντας για την άποψη της Υπηρεσίας.

Η ΠΟΓΕΔΥ αναλαμβάνει πρωτοβουλία να οργανώσει τηλεδιάσκεψη με τους Έλληνες Ευρωβουλευτές του Ευρωκοινοβουλίου, με τους τεχνικούς συμβούλους της στο θέμα των Γ.Τ.Ο. και με τους συναδέλφους γεωτεχνικούς υπηρεσιακούς παράγοντες ώστε το κείμενο να μην ψηφιστεί από τους Έλληνες Ευρωβουλευτές κανενός κόμματος, αναλαμβάνοντας το έργο που θα έπρεπε να κάνει η Μόνιμη Ελληνική Αντιπροσωπεία και ο Πρέσβης.

Καλούμε τον Υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων στο επόμενο Συμβούλιο Υπουργών να στηρίξει τις απόψεις των αρμόδιων Υπηρεσιών του ΥπΑΑΤ.

          Για  το  Δ.Σ.   

Ανοικτή Επιστολή προ τους Υπουργούς ΥΠΑΑΤ & ΥΠΕΝ

Σχετικά με τη στάση της Ελλάδας  απέναντι στην κατάργηση των ελέγχων για τη νέα γενιά Γενετικά Τροποποιημένων οργανισμών (ΝΓΤ1)

Κοινοποίηση: Στους Έλληνες Ευρωβουλευτές και ΜΜΕ

11 Μαρτίου 2025

Κύριοι υπουργοί,

Ζητούμε από εσάς μια επείγουσα επιβεβαίωση για τη στάση της Ελλάδας απέναντι  στην προτεινόμενη κατάργηση των κανόνων ελέγχου και παρακολούθησης μιας νέας κατηγορίας γενετικά τροποποιημένων οργανισμών (Νέες Γονιδιωματικές Τεχνικές-ΝΓΤ1). Οι αγρότες, οι πολίτες και οι εταιρίες σποροπαραγωγής ΔΕΝ ΓΝΩΡΙΖΟΥΝ  τι υποστηρίζει η χώρα μας στις συναντήσεις που γίνονται στις Βρυξέλλες.

Δεν μπορούμε να διανοηθούμε ότι είναι αληθινή η έντονη φήμη που πρόσφατα κυκλοφορεί  στα γραφεία των  Βρυξελλών ότι στην προσεχή συνάντηση εκπροσώπων κρατών-μελών στις 14/3, η Ελλάδα θα υποστηρίξει την κατάργηση των ελέγχων για την καλλιέργεια και χρήση γενετικά τροποποιημένων οργανισμών ενώ μέχρι σήμερα δήλωνε αποχή.

Το ξέρουν αυτό οι αγρότες μας; Το ξέρουν οι καταναλωτές;

Θα διακινδυνεύσουμε το εισόδημα του αγρότη, τη βιοποικιλότητα της Χώρας μας, και την υγεία του καταναλωτή; Θα αφήσουμε να ελέγξουν τη διατροφή μας μία χούφτα πολυεθνικές μέσα από τις πατέντες, που θα οδηγήσει στο κλείσιμο των ελαχίστων ελληνικών εταιρειών σποροπαραγωγής; Θα διακινδυνεύσουμε την επιμόλυνση της ελληνικής βιοποικιλότητας από φυτά που έχουν παραχθεί με τις μεθόδους της γενετικής μηχανικής χωρίς κανένα έλεγχο;

Ζητάμε άμεση απάντηση από την κυβέρνηση και ευελπιστούμε ότι θα τηρηθεί η πάγια θέση όλων των Ελληνικών κυβερνήσεων από την αρχή του αιώνα. Και υπενθυμίζουμε ότι η «καινοτομία» των ΝΓΤ1 μπορεί να κυκλοφορήσει και με την ισχύουσα νομοθεσία που κάποιοι προσπαθούν να ξεπεράσουν, εφόσον τηρούνται κάποιοι κανόνες ασφαλείας. Γιατί να τους καταργήσουμε;

Ευελπιστούμε ότι κι εσείς πιστεύετε ότι δεν πρέπει να χρησιμοποιηθεί η ψήφος της χώρας μας για να αλλάξουν οι ισορροπίες στην Ευρωπαϊκή Ένωση (για μια νομοθετική πρόταση που μας βλάπτει), ώστε αυτή, να προχωρήσει περισσότερο προς τη διαδικασία τελικής έγκρισης. Γιατί περί αυτού πρόκειται.

Υπάρχει σημαντική επιστημονική βιβλιογραφία που τεκμηριώνει ότι η εν λόγω νομοθετική πρόταση δεν έχει επιστημονική βάση. Είμαστε στη διαθεσή σας να σας την κοινοποιήσουμε

Με εκτίμηση,

Οι υπογράφουσες οργανώσεις:Αιγίλοπας, Σιτώ,OpenFarm, Αγροοικολογικό Δίκτυο Ελλάδας, Greenpeace Ελλάδας, Δίκτυο Επιστημόνων Ευρώπης για κοινωνική και περιβαλλοντική υπευθυνότητα- ENSSER, Φιλοζωική Περιβαλλοντική Ομοσπονδία (ΠΦΠΟ), ΖΩΦΟΡΟΣ ΚΡΗΤΗΣ, Φιλοζωικός Σύλλογος Χανίων «Η προστασία των ζώων», Φιλοζωικό Σωματείο Λήμνου «Αδέσποτες Ψυχές», Αδέσποτα Μυστήρια Φιλοζωική Ομάδα Ελευσίνας, Φιλοζωικό και Περιβαλλοντικός Σύλλογος Ερέτριας Εύβοιας Animal Earth,Οικολογική Συμμαχία, Σωματείο Ζωοφίλων Λευκάδας,Ζωοφιλική Ομάδα Εθελοντών Σαλαμίνας,Φιλοζωική Οργανωση Αγρινίου

Για πληροφορίες:

Αιγίλοπας, Δίκτυο για τη Βιοποικιλότητα και την Οικολογία στη γεωργία (policy@aegilops.gr), www.aegilops.gr

Σιτώ, Δίκτυο Διατήρησης παραδοσιακών σπόρων (seeds@sito.gr), www.sito.gr

Δείτε την εκδήλωση στο facebook