Πριν είκοσι περίπου Χρόνια τα Κοινωνικά κινήματα της Ευρώπης κατάφεραν να υπάρξει νομοθεσία για τα γενετικά τροποποιημένα (ΓΤΟ), η οποία τουλάχιστον εξασφαλίζει τη σήμανση στις ανθρωποτροφές, την αξιολόγηση του κινδύνου πριν την έγκριση καλλιέργειας, την ιχνηλασιμότητα και το αιτιολογημένο δικαίωμα κάθε κράτους μέλους να απαγορεύει την καλλιέργεια στο έδαφος του. Αυτές οι εξασφαλίσεις για τις ανθρωποτροφές (που δυστυχώς δεν ισχύουν για τις εισαγόμενες έτοιμες ζωοτροφές) έχουν οδηγήσει στην απουσία των «μεταλλαγμένων» από τα Ευρωπαϊκά σουπερμάρκετ και στην ελάχιστης κλίμακας καλλιέργεια ενός μόνο Γ.Τ. καλαμποκιού σε 2 μόνο χώρες από τις 27.
Τα τελευταία χρόνια η Βιομηχανία Αγρο-βιοτεχνολογίας μας συστήνει μια νέα γενιά ΓΤΟ που προέρχονται από τις αποκαλούμενες «τεχνικές γονιδιακής επεξεργασίας» (gene editing techniques) και ζητά να εξαιρεθούν της υφιστάμενης προστατευτικής νομοθεσίας. Τα κοινωνικά κινήματα προσέφυγαν στο Ευρωπαϊκό δικαστήριο το οποίο το 2018 αποφάσισε ότι τα προϊόντα των νέων γονιδιακών τεχνικών – σπόροι-φυτά και ζώα- εμπίπτουν στην υφιστάμενη νομοθεσία και δεν πρέπει να αρθούν τα ισχύοντα μέτρα προστασίας.
Θα περίμενε κάποιος ότι το θέμα τελειώνει εδώ. Όμως, δυστυχώς όχι. Υπάρχει μεγάλη αναταραχή εντός της Ευρ. Ένωσης (ΕΕ) και πίεση για νομοθετική άρση των μέτρων που μας προστατεύουν, εν ονόματι της καινοτομίας και της βιωσιμότητας!
Αν μπουν ελεύθερα αυτοί οι ΓΤΟ στην τροφική μας αλυσίδα θα είναι σε βάρος της βιολογικής και παραδοσιακής γεωργίας σε βάρος των μικρής κλίμακας αγροτών θα είναι υπέρ της ιδιωτικοποίησης του σπόρου μέσω πατέντας και τέλος υπέρ της υπερεντατικής γεωργίας. Υπέρ μιας γεωργίας που ουσιαστικά ελάχιστα εφαρμόζεται στην Ελλάδα. Και το σημαντικότερο: σε περίπτωση πρόκλησης βλάβης δεν θα είναι εφικτή η ανάκληση του οργανισμού που προερχόμενο από τα εργαστήρια θα έχει απελευθερωθεί στο περιβάλλον
Αν τηρηθούν οι ισχύοντες νόμοι, η καινοτομία δεν σταματά. Απλά, τηρώντας την αρχή της προφύλαξης, θα προηγείται αξιολόγηση και σήμανση για να ξέρουμε τι τρώμε. Γιατί να μην αξιολογούνται οι σπόροι τα καινοφανή φυτά και τα ζώα, αφού πολλές μελέτες δείχνουν κινδύνους; Γιατί δεν πρέπει να ξέρουμε τι καλλιεργούμε και τι τρώμε; Τα κοινωνικά κινήματα της Ευρώπης με επιστολή τους προς την Κομισιόν ζητούν να συνεχίσει η πλήρης ισχύς του υφιστάμενου νόμου και για τη νέα γενιά ΓΤΟ όπως ισχύει για την προηγούμενη.
Δυστυχώς η Κομισιόν την Μ. Παρασκευή 29/4 ανακοίνωσε ότι ανοίγει το φάκελο αναθεώρησης αυτής της νομοθεσίας. Θα αντιδράσουμε γιατί μεταξύ άλλων η κατάργηση της σήμανσης στους Γ Τ Ο φέρνει επιμόλυνση στην τροφική μας αλυσίδα και δεν θα έχουμε πια το δικαίωμα επιλογής.
Σημείωση: Μερικοί συγχέουν την ιατρική χρήση των Γ Τ Ο η οποία λαμβάνει χώρα εντός εργαστηρίων και δεν περιλαμβάνει απελευθέρωση γενετικά τροποποιημένου οργανισμού στο περιβάλλον, με την αγροτική χρήση η οποία προϋποθέτει Απελευθέρωση καινοφανών οργανισμών στο περιβάλλον- όπου οι οποιεσδήποτε εξελίξεις και διασταυρώσεις να είναι ανεξέλεγκτες και μη αντιστρεπτές. Πχ. όταν ένα προϊόν παρουσιάσει προβλήματα τότε αποσύρεται από την αγορά αλλά στην περίπτωση των Γ Τ Ο η απόσυρση δεν είναι εφικτή.